Νεοφιλελευθερισμός και Ακροδεξιά
Δοξιάδης Κύρκος, Καθηγητής
Το μάθημα θα επικεντρωθεί κυρίως στα ακόλουθα ζητήματα:
- Πόσο δημοκρατικός είναι ο καπιταλισμός; Η διττή στρατηγική διάσταση των αστικών επαναστάσεων. Η αυτονόμηση του καπιταλισμού ως κυρίως οικονομικού συστήματος εξουσίας από το πολιτικό σύστημα εξουσίας. Τα βασικά χαρακτηριστικά του πολιτικού συστήματος εξουσίας που προέκυψε μετά την ανατροπή της απολυταρχίας.
- Το πρόβλημα των σχέσεων αιτίου-αιτιατού μεταξύ καπιταλισμού και φασισμού. Το ζήτημα του «καθορισμού σε τελευταία ανάλυση από την οικονομία». Marx – Πρόλογος στο Για την κριτική της πολιτικής οικονομίας. Althusser – «Αντίφαση και επικαθορισμός» και «Για την υλιστική διαλεκτική». Laclau – κείμενα για τον λαϊκισμό και για τον φασισμό στο Πολιτική και ιδεολογία στη μαρξιστική θεωρία. Ο Πουλαντζάς για τον φασισμό. Η αλτουσσεριανή λογική της συνάρθρωσης και η φουκωική λογική της στρατηγικής.
- Πόσο νεοτερικός είναι ο φασισμός; Οι μεσαιωνικές καταβολές του ρατσισμού. Οι ιδεολογικές συνιστώσες του ναζισμού και τα διαφορετικά είδη εθνικισμού.
- Ο νεοφιλελευθερισμός ως η πρωταρχική θεωρία των δύο άκρων. Η ανάλυση του ορντοφιλελευθερισμού από τον Foucault: ο ναζισμός ως «πεδίο αντιπαλότητας» - τρία «μαθήματα» των ορντοφιλελεύθερων από τον ναζισμό. Hayek, Ο δρόμος προς τη δουλεία: η πρώτη ολοκληρωμένη διατύπωση της θεωρίας των δύο άκρων. Οι σύγχρονες εκδοχές της θεωρίας των δύο άκρων. Το πρόβλημα με την έννοια του «λαϊκισμού».
- Η βασική αντίφαση του νεοφιλελευθερισμού: αξιοκρατία και κληρονομιά. Hayek, Το σύνταγμα της ελευθερίας. Η «λύση» του Becker.
- Ο νεοφιλελευθερισμός και ο ρόλος του κράτους. Η ανάλυση του Foucault για τον ορντοφιλελευθερισμό ως αντιστροφή του κλασικού οικονομικού φιλελευθερισμού.
- Η συγκρότηση του νεοφιλελεύθερου υποκειμένου. Κλασική πολιτική οικονομία: ανταλλαγή εμπορευμάτων, νεοκλασικά οικονομικά: ανταγωνιστικά εμπορεύματα, νεοφιλελευθερισμός: ανταγωνιστικά υποκείμενα.
- Ο καπιταλισμός της «αρπαχτής» και του «lifestyle» στην Ελλάδα ως το πλαίσιο υποδοχής των νεοφιλελεύθερων πρακτικών.
- Η επικράτηση, η λανθάνουσα κατάσταση και η εκ νέου ανάδυση της ακροδεξιάς ιδεολογίας και πρακτικής του κυρίαρχου ελληνικού κοινωνικο-πολιτικού καθεστώτος από τα Δεκεμβριανά μέχρι τις μέρες μας.
- Ο ταξικός ρατσισμός του καπιταλισμού γενικά και της ελληνικής αστικής τάξης ειδικότερα.